Słowem wstępu – żywność pochodzenia roślinnego stanowi bogate źródło składników bioaktywnych o właściwościach przeciwutleniających. Niestety zawartość tych związków drastycznie spada na skutek procesów przetwarzania żywności.
Z tego powodu świeże warzywa, owoce i grzyby wykorzystywane w naszych suplementach podlegają etapowi liofilizacji. Jest to proces suszenia, który polega na zamrażaniu substancji, a następnie sublimacji lodu pod zmniejszonym ciśnieniem, pozostawiając produkt w postaci suchej i trwałej. Dzięki temu można uniknąć nadmiernych procesów utlenienia, tym samym zachowując maksymalną zawartość korzystnych dla zdrowia substancji. Uzyskany w ten sposób produkt poddajemy kolejnemu etapowi – mikronizacji.
Przechodzące wcześniej proces liofilizacji owoce, warzywa i grzyby są mielone na drobny pył, co niesie ze sobą szereg zalet. Przygotowany w ten sposób produkt cechuje się większą dostępnością składników odżywczych dla enzymów oraz lepszą rozpuszczalnością, przyspieszając tym samym proces trawienia i absorpcji, jest to bardzo istotne w przypadku żywności zawierającej cenne składniki, takie jak witaminy i minerały. Warto też wspomnieć, że w trakcie procesu mikronizacji udaje nam się uzyskać wybitną na skalę światową średnicę ziaren wielkości 1,5 mikrona!
Spis treści:
- Dlaczego liofilizacja jest tak korzystna?
- Naturalne i trwałe
- Ratując fitozwiązki
- To, co najlepsze z natury
- Wyższa jakość – lepszy efekt
- Bezpieczne i skuteczne
- Literatura
Dlaczego liofilizacja jest tak korzystna?
Zastosowanie procesu suszenia pozwala na zachowanie wartości odżywczych produktu przy równoczesnym hamowaniu niechcianych procesów prowadzonych przez mikroorganizmy [1,2,3]. Produkty suszone wraz z wodą tracą na wadze, co również jest nie bez znaczenia dla transportu, a zatem śladu węglowego pozostawianego w środowisku. W społeczeństwie wzrasta świadomość zapotrzebowania na wartościowe substancje otrzymywane z naturalnych, niskoprzetworzonych produktów.
Ponieważ przeciętna dieta nie pokrywa tego zapotrzebowania, istotnym jest by wspomóc swój organizm w optymalnym funkcjonowaniu. Do tego celu wykorzystujemy nowoczesną technologię, która współpracuje z naturą i pozwala najlepiej wykorzystać jej dobrodziejstwa. Proces liofilizacji przeważa nad suszeniem konwekcyjnym wieloma aspektami. Szybkie zahamowanie procesów biochemicznych i chemicznych wpływa na końcową jakość produktu. Suszenie odbywające się bez udziału powietrza, ogranicza zachodzące procesy utleniania. Poddany takiej obróbce materiał charakteryzuje się lepszą jakością, ponadto w większym stopniu zachowuje tak cenne dla nas składniki bioaktywne [1, 2, 3, 6].
Naturalne i trwałe
Niektórymi wartościowymi owocami (takimi jak na przykład truskawki) możemy cieszyć się tylko sezonowo. Lecz nasze organizmy stale potrzebują wsparcia związków bioaktywnych znajdujących się w warzywach, owocach i grzybach. Dlatego tak ważnym jest, aby odpowiednio zagospodarować naturalne zasoby i efektywnie je wykorzystywać. Tutaj z pomocą przychodzi wspomniany proces liofilizacji wraz następującą po niej mikronizacją czyli mieleniem materiału do postaci drobniutkich ziaren.
W świecie wysoko przetworzonej żywności, ubogiej w składniki odżywcze, potrzebujemy rozwiązań, które utrzymają nasze ciała w dobrej kondycji. Susze roślinne powstałe w wyniku liofilizacji i mikronizacji, są oceniane jako dobre źródło substancji biologicznie czynnych. Zawartość polifenoli, witamin oraz enzymów czy przeciwutleniaczy pozostaje na wysokim poziomie w surowcach poddanych tym procesom. Tak zachowany surowiec w formie proszku o dużej dostępności, pozwala zachować wartości biozwiązków na prawie niezmienionym poziomie, przy równoczesnym dobrym stopniu rozpuszczalności i absorbcji składników [1, 2, 3, 6].
Ratując fitozwiązki
W celu zachowania jak największej ilości bioaktywnych związków, wykorzystanie liofilizacji jest najbardziej korzystne spośród metod suszenia. Badania wykazują, że zachowanie związków fenolowych w truskawkach po liofilizacji pozostaje na wysokim poziomie, a także, że jest on wyższy niż w przypadku suszenia konwekcyjnego [4].
Przeprowadzone próby na różnych surowcach warzywnych jasno dowodzą poprawionego zachowania zawartości antocyjanów, fenoli oraz aktywności przeciwutleniającej fitozwiązków w porównaniu do metod takich jak mikrofalowo-podciśnieniowa lub suszenie konwekcyjne. Zachowanie popularnej i niezbędnej nam do prawidłowego funkcjonowania – witaminy C – czyli kwasu askorbinowego, jest również określane jako wysokie w przypadku procesu liofilizacji. Wysoka zawartość witamin i związków bioaktywnych w produkcie decyduje o jego prozdrowotnych właściwościach. [1, 2, 3, 6]
To, co najlepsze z natury
Poza produktami sezonowymi, chcielibyśmy korzystać też z produktów o trudnej dostępności. Przykładem takich produktów są grzyby: soplówka jeżowata czy kordyceps, o przebadanym i skutecznym oddziaływaniu, które zyskały na popularności w naszym kraju ostatnich latach. Najlepszym wyborem suplementacji jest spożywanie surowca o właściwościach jak najbardziej zbliżonych do produktu świeżego. Na szczęście, dzięki liofilizacji i mikronizacji surowca jest to możliwe.
Natura wyposażyła nas w związki, które jak w przypadku soplówki jeżowatej (hericenony, erinacyny) wspomagają pracę mózgu czy też wspomaga kondycję naszego ciała jak kordycepina. Z kolei technologia pozwala nam w sposób skuteczny owe związki zabezpieczyć, tworząc preparat odpowiadający na potrzeby organizmu.
Wyższa jakość – lepszy efekt
Jak wskazują badania, surowce roślinne poddane procesom liofilizacji i mikronizacji stanowią doskonały materiał do produkcji suplementów bogatych w substancje odżywcze i związki bioaktywne. Jest tak, ponieważ oprócz dobrej jakości sensorycznej, zachowują duży poziom naturalnie zawartych związków. Jak w praktyce przekłada się to na nasze zdrowie? Duża zawartość przeciwutleniaczy skutecznie opóźnia procesy starzenia wywoływane na skutek działania wolnych rodników znajdujących się w organizmie.
Nie trzeba przedstawiać jak istotne są dla nas witaminy czy minerały zawarte w warzywach, owocach i grzybach, ale warto dodać, że zachowane są również specyficzne związki, enzymy charakterystyczne i odpowiednio połączone w wyspecjalizowanych suplementach. Ich działanie wspomaga proces mikronizacji, który dba przyswajanie przez nas w sposób efektywny tych zebranych związków. Uzyskana wielkość ziaren średnicy 1,5 mikrona (dla porównania średnica ludzkiego włosa z głowy to ok. 80 mikronów [5]) sprawia, że produkt jest dobrze rozpuszczalny. Dobra rozpuszczalność przekłada się na dobrą absorpcję przez nasz układ pokarmowy. W ten sposób dzięki współpracy przyrody i technologii możemy dostarczyć największą dawkę wysokowartościowych związków.
Bezpieczne i skuteczne
Najwyższej jakości surowce, wyhodowane naturalnie leżą u podstaw procesów i w największym stopniu odpowiadają za jakość produktu. Za sprawą tych wyspecjalizowanych procesów, produkty te pozostają naturalne. Sublimacja lodu pod zmniejszonym ciśnieniem, która odwadnia produkty, hamuje działalność mikroorganizmów w znacznym stopniu, sprawiając, że dodatki w postaci konserwantów nie są potrzebne. Otrzymujemy zatem bezpieczny, pozbawiony zbędnych dodatków produkt!
Literatura:
1. DOI: 10.15193/zntj/2017/113/211
2. DOI: 10.3390/foods9010087
3. “Cechy jakościowe proszków warzywnych otrzymanych innowacyjną metodą suszenia w niskich temperaturach z równoczesną mikronizacją”. Sadowska, A., Rakowska, R., Świderski, F., Hoffmann, M., Wasiak-Zys, G. Postępy Techniki Przetwórstwa Spożywczego (2015, nr 2, 63—67)
4. https://doi.org/10.1021/jf020635chttps://doi.org/10.1021/jf020635c
5. https://cosmetix.com.pl/anatomiahttps://cosmetix.com.pl/anatomia–ii–fizjologiafizjologia–wlosa/wlosa/\
6. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0283303https://doi.org/10.1371/journal.pone.0283303